Strona poświęcona zamkowi Niesytno w Płoninie, jednemu z najpiękniejszych zabytków województwa dolnośląskiego. Kiedyś siedziba rycerzy rabusiów, następnie bogatych śląskich rodów, obecnie zapomniany, zniszczony i opuszczony wymaga zainteresowania a także ratunku. Największym brakiem poszanowania dla dorobku ludzkości, jest brak poszanowania swojej własnej historii, która rzutuje zarówno na poprzednie pokolenia, jak i na nas, „teraźniejszych”. Trudno optymistycznie patrzeć w przyszłość, widząc wokoło brak należytej troski dla starych, przesiąkniętych historią i licznymi legendami murów starego zamku. Takich miejsc z pewnością jest wiele, pośród nich swoje - zdaje się - szczególne miejsce, zajmuje zdewastowany zamek w Płoninie.

W chwili obecnej trwają na zamku prace archeologiczne i remontowe. Wraz z nowymi właścicielami pojawiła się szansa na powrót Niesytna do dawnej świetności.

aktualne wiadomości na Facebooku

Piękny Zabytek

„Dziennik Zachodni” („Polska The Times”) w lokalnym dodatku tarnogórskim („Tygodnik Powiatowy” nr 11 (18.III.2011)) zamieścił artykuł, autorstwa K. Szendzielorza, pod tytułem „Piękny zabytek” poświęcony renowacji zamku w Starych Tarnowicach. Niemal w całości opisuje on prace restauracyjne na terenie wyżej wspomnianego zamku i opisuje ich historię. Właściciel zapowiada otwarcie zabytku dla publiczności już w czerwcu i nie wyklucza wcześniejszego terminu w kwietniu. W końcowej części artykułu można przeczytać także o zamku w Płoninie:

(…) W ostatnim czasie o zamku było głośno za sprawą zamontowania w nim portalu ze zrujnowanego zamku Niesytno w Płoninie. Miłośnicy zabytków z Dolnego Śląska oskarżyli na portalach internetowych Smolorza, że ukradł ten portal. – To pomówienie. Właścicielka zamku zgodnie z umową przekazała mi portal do renowacji. Nie dostałem za tę pracę wynagrodzenia. Później na piśmie właścicielka Niesytna zgodziła się, by portal czasowo wyeksponować w Starych Tarnowicach. Nie dopełniła ona jednak jednej czynności. Nie zgłosiła tego faktu u swojego konserwatora zabytków, a miała taki obowiązek – mówi Smolorz (…)

Dla przypomnienia kilka fotografii portalu:




portal w runach pałacu w Płoninie w 2000 roku.


portal zamku Niesytno wmontowany w bramę zamku w Starych Tarnowicach w 2006 roku.


portal zamku Niesytno wmontowany w bramę zamku w Starych Tarnowicach podczas "renowacji"  w 2010 roku.

Wycinka drzew na terenie zamku średniowiecznego

Na terenie zamku średniowiecznego przeprowadzono w ostatnim czasie wycinkę drzew i samosiejek. Dzięki temu, po raz pierwszy od wielu lat można podziwiać ruiny w całej okazałości. Przypominamy także, że w chwili obecnej wstęp na teren zamku jest zabroniony.


Sprostowanie do artykułu "Awantura o portal"

Na portalu tg.net.pl ukazało się sprostowanie p. Rajnera Smolorza w sprawie artykułu, który ukazał się w Gazecie Wyborczej p.t. „Awantura o portal”


W ciągu kilku lat, od kiedy zarządzam Kompleksem Zamkowym w Starych Tarnowicach, zdążyłem lepiej poznać Tarnowskie Góry i polubić je – zwłaszcza, że spędzam tu większość swojego czasu. Cieszę się więc czytając doniesienia prasowe, w których o mieście pisze się dobrze, nie lubię zaś, gdy Tarnowskie Góry pojawiają się na łamach prasy w złym kontekście. Dlatego czuję się w obowiązku udzielić Państwu wyjaśnień związanych z artykułem o tytule „Awantura o portal” w „Gazecie Wyborczej” z 24 lutego tego roku. Nie tylko miasto pojawiło się tam jako niemal negatywny bohater; padło tam także moje nazwisko.

Szczególnie dotknęło mnie zdanie „Data 1545, którą wykorzystuje się w promocji kompleksu pod Tarnowskimi Górami, również została ukradziona razem z renesansowym portalem! – oskarżają Smolorza miłośnicy zabytków Dolnego Śląska. Są wśród nich architekci i historycy z całej Polski, którzy od dawna poszukiwali zguby z Niesytna”. W zdaniu tym zawarto kilka kłamstw jednocześnie. Oświadczam, że portal z Niesytna trafił do zamku w Starych Tarnowicach, na podstawie pisemnej umowy z właścicielką dolnośląskiego obiektu – panią Zawadzką – Malicką. Umowa ta przewidywała przeprowadzenie przeze mnie prac konserwatorskich nad portalem – prace te zgodnie z zawartym porozumieniem wykonałem, a ponieważ nie otrzymałem wynagrodzenia, zabytek czasowo został zatrzymany w Starych Tarnowicach. By – zamiast bezproduktywnie zalegać w magazynie – portal mógł zostać udostępniony zwiedzającym (także czasowo i za pisemną zgodą właścicielki) – wmurowany został w otwór wejściowy zamku. Podkreślam – uzyskałem zgodę właścicielki na ekspozycję portalu. Już wcześniej poinformowałem ją o konieczności zgłoszenia władzom konserwatorskim faktu renowacji zabytku w Tarnowskich Górach i uzyskałem jej zapewnienie, iż wszystkie konieczne formalności zostaną dopełnione. Kompleks Zamkowy nie zawiera – bo nie może zawierać – żadnego kradzionego przedmiotu.


Nieprawdę głosi też fragment o rzekomych poszukiwaniach portalu. Ktoś, kto go poszukiwał, powinien przecież w pierwszej kolejności zapytać osobę zamkiem w Niesytnie zarządzającą – czyli Panią Zawadzką – Malicką, która nie tylko znała miejsce pobytu portalu, lecz dysponowała także dokumentami świadczącymi o zleceniu konserwacji. Po drugie – nigdy faktu przechowywania portalu z Niesytna nie ukrywałem: jest on pokazany w najbardziej eksponowanej części zamku i nikt, kto zamek ogląda nie jest w stanie go przeoczyć. O pochodzeniu portalu informuje tabliczka, gdzie Niesytno wymienione jest jako miejsce powstania zabytku.


W artykule są i inne nieprawdziwe informacje, takie jak ta przedstawiająca mnie jako Niemca. Oświadczam, iż od urodzenia jestem obywatelem polskim i nie posiadam żadnego innego obywatelstwa o czym świadczą odpowiednie dokumenty. Wiele lat temu – zresztą na krótko i z przyczyn ekonomicznych – podobnie jak tysiące Polaków, przyjąłem obywatelstwo niemieckie na czas określony. Czuję się rodzonym na Śląsku Polakiem i robienie ze mnie na siłę przedstawiciela innej narodowości uznać muszę za próbę manipulowania czytelnikiem. Z artykułu pana Witolda Gałązki wyłania się zresztą obraz mojej osoby zupełnie nie przystający do rzeczywistości. Według „Gazety Wyborczej” bryluję na salonach, co – gdzie jak gdzie – ale w Tarnowskich Górach może wywołać tylko pusty śmiech. Nie wiem skąd autor tekstu czerpał takie informacje, bo na pewno nie uzyskał ich ode mnie w rozmowie telefonicznej, którą przeprowadziliśmy. W sprawie całego artykułu podjąłem zresztą kroki, które zmierzają do opublikowania przez „Gazetę Wyborczą” oficjalnego sprostowania nieprawdziwych informacji.


Chciałbym jeszcze dodać kilka słów na temat losów portalu z Niesytna. Według mnie bowiem obiekt ten po prostu miał szczęście, choć żałuję że do Niesytna trafiłem tak późno, bo może uratowałbym więcej zabytków. Portal nie spłonął wraz z całym zamkiem (zdążyłem zabrać go do konserwacji wcześniej), nie został skradziony jak pozostałe dobra z Niesytna, lecz – za sprawą przypadku – w czasie gdy dokonywano grabieży znalazł się w pracowni konserwatora. Jest bodaj jedną z niewielu pamiątek po zamku, który faktycznie przestał istnieć. Tylko dlatego możemy się nim dziś cieszyć. Bez odpowiedzi pozostawię pytania: – Czy lepszy jest portal, którego – z braku zamku – i tak nie można oglądać w Niesytnie od portalu, który dostępny jest dla każdego zwiedzającego w Tarnowskich Górach? Gdzie miałbym portal zwrócić? Położyć go na wypalonych ruinach Niesytna, czy od razu dostarczyć złodziejom? Gdzie byli dzisiejsi obrońcy zamku, gdy obiekt płonął i był rabowany?

W jednym autor opisywanego artykułu ma rację: polskie zabytki są rozkradane, często też trafiają za granicę – w tym do Niemiec. Cokolwiek jednak o tym myślimy, portal z Niesytna ukradziony nie został, nie opuścił też granic kraju. I opowieść o portalu nie jest opowieścią o awanturze tylko o niezwykłym oraz szczęśliwym przypadku, w którym zabytek uratowany został przed zniszczeniem.

Rajner Smolorz